POLITYKA OCHRONY DZIECI

POLITYKA OCHRONY DZIECI PRZED KRZYWDZENIEM I ZAPEWNIENIA IM BEZPIECZEŃSTWA W FUNDACJI SZCZĘŚLIWEJ DROGI

Polityka ochrony dzieci przed krzywdzeniem i zapewnienia im bezpieczeństwa jest dokumentem, który opisuje, w jaki sposób Fundacja wdraża, realizuje, monitoruje i będzie ewaluować, standardy ochrony dzieci. Przyjęcie przez  Fundację Polityki jest spełnieniem pierwszego standardu.

Warszawa 2024

PODSTAWY PRAWNE

• Ustawa z dnia 6 czerwca 1997r. – Kodeks karny (Dz.U. 1997.88.553 z późn. zm.) oraz Ustawa z dnia 6 czerwca 1997r. – Kodeks postępowania karnego (Dz.U. Nr 89, poz. 555 z późn. zm.) – akty prawne regulujące m.in. interwencję w przypadku popełnienia przestępstwa na szkodę dziecka.

• Ustawa z dnia 17 listopada 1964r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. Nr 43, poz. 296 z późn. zm.) – akt prawny regulujący m.in. interwencję w przypadku zagrożenia dobra dziecka, w tym jego zaniedbywania.

• Ustawa z dnia 26 października 1982r. o postępowaniu w sprawie nieletnich (Dz.U. Nr 35, poz. 228 z późn. zm.) – ustawa regulująca m.in. interwencję w przypadku popełnienia czynu karalnego przez dziecko lub przejawiania przez nie objawów demoralizacji.

• Ustawa z dnia 20 września 2005r.o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 września 2011r. w sprawie procedury „Niebieskiej Karty” oraz wzorów formularzy „Niebieska Karta” (Dz.U. 2011.209.1245)(Dz.U. 2005.180.1493 z późn. zm.) – ustawa regulująca m.in. interwencję w przypadku stwierdzenia przemocy w rodzinie.

• Ustawa z dnia 4 lutego 1994r. – o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. 2006.90.631, t.j. z późn. zm.) – ustawa w oparciu o którą można stworzyć zasady rozpowszechniania wizerunku dziecka.

• Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964r. – Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) – zakres regulacji dotyczących ochrony dóbr osobistych dziecka.

• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27.04.2016.

ROZDZIAŁ I

TERMINOLOGIA

1. Przez Politykę rozumie się Politykę ochrony dzieci przed krzywdzeniem i zapewnienia im bezpieczeństwa w Fundacji Szczęśliwej Drogi.
2. Przez Fundację w niniejszym dokumencie rozumie się Fundację Szczęśliwej Drogi.
3. Pracownikiem Fundacji jest osoba, bez względu na formę zatrudnienia, w tym stażysta, wolontariusz, praktykant lub inna osoba, która z racji pełnionej funkcji lub zadań ma (nawet potencjalny) kontakt z dziećmi.
4. Dzieckiem, w świetle polskiego prawa, jest każda osoba do ukończenia 18 roku życia.
5. Opiekunem dziecka jest osoba uprawniona do reprezentacji dziecka, w szczególności jego przedstawiciel ustawowy – rodzic, opiekun prawny lub inna osoba uprawniona do reprezentacji na podstawie przepisów szczególnych lub orzeczenia sądu, w tym rodzina zastępcza.
6. Wyrażenie zgody przez opiekuna dziecka rozumie się jako zgodę co najmniej jednego z opiekunów. W przypadku braku porozumienia między opiekunami dziecka, należy poinformować ich o konieczności rozstrzygnięcia sprawy przez sąd.
7. Dane osobowe dziecka to wszelkie informacje umożliwiające identyfikację dziecka.
8. Przez krzywdzenie dziecka należy rozumieć stosowanie wszelkich form przemocy fizycznej (w tym seksualnej) i psychicznej oraz popełnienie czynu zabronionego lub czynu karalnego na szkodę dziecka przez jakąkolwiek osobę, w tym pracownika Fundacji, jak również zagrożenie dobra dziecka lub zaniedbywanie go przez jego opiekunów.
9. Przez Zarząd w niniejszym dokumencie rozumie się Zarząd Fundacji Szczęśliwej Drogi.
10. Przez Koordynatora w niniejszym dokumencie rozumie się Koordynatora Fundacji Szczęśliwej Drogi.

ROZDZIAŁ II

§ 1

Procedury interwencji w przypadku krzywdzenia dziecka

1. W przypadku podjęcia przez pracownika Fundacji podejrzenia, że dziecko jest krzywdzone lub  jest świadkiem przemocy, osoba ta ma obowiązek przekazania informacji koordynatorowi wyznaczonemu przez Zarząd.
2. Zgłaszający pracownik ma obowiązek sporządzenia notatki służbowej, zawierającej dane dziecka, wskazanie źródła informacji o podejrzeniu krzywdzenia dziecka, uzyskanych informacjach lub/i zaobserwowanych symptomach.
3. Zarząd wraz z koordynatorem podejmują decyzję w sprawie dalszego postępowania.
4. Koordynator informuje opiekunów o obowiązku Fundacji zgłoszenia podejrzenia krzywdzenia dziecka do odpowiedniej instytucji, w zależności od rodzaju sprawy.
5. Po poinformowaniu opiekunów przez koordynatora Zarząd składa:
   • zawiadomienie o podejrzeniu przestępstwa do prokuratury/policji,
   • wniosek o wgląd w sytuację rodziny do sądu rejonowego, wydziału rodzinnego i nieletnich,
   • przesyła formularz „Niebieska karta A” do ośrodka pomocy społecznej lub do przewodniczącego zespołu interdyscyplinarnego lub do zespołu ds. pieczy instytucjonalnej.
6. Dalszy tok postępowania leży w kompetencjach instytucji wskazanych w punkcie poprzedzającym.
7. Przebieg interwencji w sprawie zostaje odnotowany w karcie interwencji (Załącznik nr 4) przez koordynatora.

§ 2

Procedury interwencji w przypadku krzywdzenia dziecka przez pracownika Fundacji

1. W przypadku negatywnego zachowania pracownika Fundacji względem dziecka (np. ośmieszanie, dyskryminowanie, mobbing, nierówne traktowanie itp.) należy niezwłocznie poinformować Zarząd i koordynatora.
2. Zarząd wraz z koordynatorem przeprowadzają rozmowę z pracownikiem.
3. Zarząd wraz z koordynatorem sporządzają protokół z ustaleń w sprawie; w zależności od tychże ustaleń mają możliwość zastosowania środków dyscyplinujących, np.: upomnienie, nagana.
4. W stosunku do pracownika – w uzasadnionych przypadkach zostaje zastosowane postępowanie dyscyplinarne.
5. W przypadku popełnienia przestępstwa na szkodę dziecka oraz powzięcia wiarygodnej wiadomości o karalnym przygotowaniu lub usiłowaniu lub dokonaniu czynu zabronionego przez pracownika Fundacji należy niezwłocznie poinformować Zarząd oraz koordynatora, którzy ustalają plan pomocy dziecku – w szczególności skierowanie do odpowiednich instytucji.
6. W razie zaistnienia przypadku z powyższego punktu na Zarządzie spoczywa obowiązek niezwłocznego zawiadomienia Policji lub Prokuratury.
7. Do czasu wyjaśnienia sprawy przez odpowiednie organy podejrzany pracownik, po pouczeniu i zobowiązaniu się do wyeliminowania negatywnych zachowań, podlega szczególnemu nadzorowi, a jego praca jest monitorowana oraz zostaje odsunięty od bezpośredniej pracy z dziećmi.

§ 3

Procedury interwencji w przypadku przemocy rówieśniczej

1. W przypadku, gdy dziecko doświadcza ze strony innego dziecka, przemocy fizycznej, przemocy psychicznej lub innych niepokojących zachowań, asystent jest zobowiązany zadbać o bezpieczeństwo dziecka i w miarę możliwości odseparować je od osoby podejrzanej o krzywdzenie.
2. Psycholog z asystentem sporządza opis zaistniałej sytuacji z rozmów:
   • ze zgłaszającym fakt krzywdzenia dziecka,
   • z dzieckiem,
   • podejrzanym o krzywdzenie.
3. Psycholog z asystentem przeprowadzają rozmowę osobno z opiekunami dziecka krzywdzącego i krzywdzonego oraz opracowują działania naprawcze.
4. W przypadku powtarzającej się przemocy i braku skuteczności podjętych w Fundacji działań naprawczych, Zarząd podejmuje działania z uwzględnieniem pomocy instytucji zewnętrznych.

ROZDZIAŁ III

§ 1

Zasady rekrutacji osób ubiegających się o przyjęcie do pracy w Fundacji

1. W celu zniwelowania zagrożenia krzywdzeniem dzieci przez pracowników Fundacji, rekrutacja osób ubiegających się o przyjęcie do pracy lub podjęcie współpracy z Fundacją w ramach wolontariatu, odbywać się będzie według ustalonych zasad, w tym określonych przepisami Kodeksu pracy, które obejmą między innymi:
   • ocenę merytorycznego przygotowania kandydatów do pracy (dokumenty potwierdzające posiadane wykształcenie),
   • uzyskanie informacji, czy dane kandydata do pracy/wolontariusza są zamieszczone w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym z dostępem ograniczonym.

§ 2

Fundacja zapewnia swoim pracownikom edukację w zakresie ochrony dzieci przed krzywdzeniem i pomocy dzieciom w sytuacjach zagrożenia

1. Rozpoczynając pracę w Fundacji wszyscy członkowie personelu, w tym wolontariusze oraz praktykanci, przechodzą szkolenie w zakresie ochrony dzieci obejmujące zapoznanie z obowiązującą w Fundacji Polityką ochrony dzieci.
2. Wszyscy pracownicy Fundacji zostali przeszkoleni w zakresie rozpoznawania czynników oraz identyfikacji symptomów krzywdzenia dzieci.
3. Wszyscy pracownicy Fundacji zostali przeszkoleni w zakresie odpowiedzialności prawnej pracowników organizacji, zobowiązanych do podejmowania interwencji.
4. Wszyscy pracownicy Fundacji zostali przeszkoleni w zakresie procedury „Niebieskiej Karty”.
5. Pracownicy Fundacji mają łatwy dostęp do danych kontaktowych lokalnych placówek, które zajmują się ochroną dzieci oraz zapewniają pomoc w nagłych wypadkach (Policja, Sąd Rodzinny, Centrum Interwencji Kryzysowej, Ośrodek Pomocy Społecznej, Placówki Ochrony Zdrowia).

ROZDZIAŁ IV

Zasady ochrony danych osobowych dziecka

1. Fundacja, uznając prawo dziecka do prywatności i ochrony dóbr osobistych, zapewnia poprzez wdrożenie odpowiednich środków organizacyjnych i technicznych ochronę wizerunku dziecka.
2. Fundacja posiada Politykę Bezpieczeństwa Przetwarzania Danych Osobowych, która reguluje cele i sposoby przetwarzania danych osobowych dziecka, w tym warunki ich udostępniania oraz środki bezpieczeństwa podejmowane przez Fundację w celu ich ochrony.
3. Pracownik Fundacji ma obowiązek zachowania w tajemnicy danych osobowych, które przetwarza oraz zachowania w tajemnicy sposobów zabezpieczenia danych osobowych przed nieuprawnionym dostępem.
4. Pracownik Fundacji nie może upublicznić danych osobowych, w tym wizerunku dziecka, utrwalonych w jakiejkolwiek formie, bez pisemnej zgody jego opiekunów prawnych.
5. Pracownikowi Fundacji nie wolno umożliwiać osobom trzecim utrwalania wizerunku dziecka na terenie organizacji, bez pisemnej zgody opiekunów prawnych.
6. Pracownik Fundacji nie ma prawa udostępniać przedstawicielom mediów informacji o dziecku, jego rodzinie czy sytuacji życiowej.

ROZDZIAŁ V

Zasady korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do Internetu oraz procedury ochrony przed szkodliwymi treściami w Internecie oraz utrwalonymi w innej formie

1. W przypadku zorganizowania przez pracownika Fundacji lub inną osobę, zajęć z korzystaniem przez dzieci z Internetu, jest on zobowiązany podejmować działania zabezpieczające dzieci przed dostępem do treści, które mogą stanowić zagrożenie dla ich prawidłowego rozwoju.
2. Pracownicy Fundacji mają obowiązek edukowania dzieci o zasadach bezpiecznego korzystania z Internetu.
3. W przypadku pozyskania informacji, że dziecko miało dostęp do niebezpiecznych treści, pracownik przekazuje informację Koordynatorowi.
4. Jeżeli w wyniku rozmowy z dzieckiem, pracownik uzyska informację, że dziecko jest krzywdzone, podejmuje działania opisane w Rozdziale II niniejszej Polityki.

ROZDZIAŁ VI

Zasady bezpiecznych relacji pracownicy – dziecko

1. Przestrzeganie poniższych zasad dotyczy wszystkich pracowników Fundacji oraz praktykantów i wolontariuszy.
2. Pracownicy Fundacji zawsze starają się zadbać o komfort psychiczny i fizyczny dziecka.
3. Zabronione jest skracanie dystansu, przemoc fizyczna, wyśmiewanie, obrażanie dziecka.
4. Podczas rozmowy z dzieckiem nie wolno stosować komunikatów złośliwych, wulgarnych, agresywnych.
5. Komunikacja z dzieckiem nie może wzbudzać w nim poczucia winy, zagrożenia, obniżać poczucia własnej wartości, upokarzać, naruszać granic dziecka.
6. Podczas dyscyplinowania dziecka rozumianego jako stawianie granic, motywowanie do wykonywania zadań, czy zmiany zachowania niepożądanego, niedopuszczalne jest: upokarzanie, poniżanie, zachowanie agresywne, w tym izolowanie, uniemożliwianie realizacji potrzeb fizjologicznych, wykorzystywanie przewagi psychicznej (wzbudzanie poczucia winy, krzyk, stosowanie gróźb). Metody dyscyplinowania dziecka muszą być odpowiednio dobrane do wieku i poziomu rozwoju dziecka, tak aby stosowanie dyscypliny wobec niego nie naruszało jego godności i nietykalności.
7. Podczas zajęć grupowych należy zadbać o zwracanie uwagi na wszystkie dzieci w równym stopniu, równe traktowanie w zakresie przywilejów, dawania zadań lub zwalniania z nich.
8. Nie wolno proponować dzieciom alkoholu, wyrobów tytoniowych ani nielegalnych substancji, jak również używać ich w obecności dzieci.
9. Nie wolno wchodzić w relacje jakiejkolwiek zależności wobec dziecka lub jego opiekunów.

ROZDZIAŁ VII

Monitoring stosowania Polityki Ochrony Dzieci w Fundacji Szczęśliwej Drogi

1. Zarząd wyznacza koordynatora jako osobę odpowiedzialną za Politykę ochrony dzieci w Fundacji.
2. Koordynator odpowiedzialny jest za monitorowanie realizacji Polityki ochrony dzieci przed krzywdzeniem w Fundacji Szczęśliwej Drogi oraz za reagowanie na sygnały naruszenia Polityki, jak również za proponowanie zmian w niniejszym dokumencie – mając na najwyższym względzie dobro dzieci.
3. Osoba, o której mowa w powyższych punktach ma za zadanie jeden raz na 12 miesięcy przeprowadzić wśród pracowników Fundacji ankietę monitorującą poziom realizacji Polityki w Fundacji. Wzór ankiety stanowi załącznik nr 1 do niniejszego dokumentu.
4. W ankiecie pracownicy Fundacji wskazują naruszenia Polityki w organizacji oraz proponują zmiany w niniejszym dokumencie.
5. Koordynator na podstawie wypełnionych przez pracowników ankiet sporządza raport z monitoringu, który przekazuje Zarządowi Fundacji.
6. Jeżeli w raporcie z monitoringu wskazane są zmiany Polityki, Zarząd wraz z koordynatorem wprowadzają zmiany w powyższym dokumencie i ogłaszają pracownikom jego nowe brzmienie.

ROZDZIAŁ VII

Przepisy końcowe

1. Polityka wchodzi w życie z dniem jej wprowadzenia.
2. Wprowadzenie Polityki następuje poprzez ogłoszenie na zebraniu wszystkich pracowników, współpracowników i członków Fundacji oraz poprzez umieszczenie w dostępnym dla pracowników miejscu i na stronie internetowej Fundacji.
3. Wszyscy pracownicy składają pisemne oświadczenie o zapoznaniu się z Polityką. Oświadczenie stanowi Załącznik nr 6 Polityki.